Od 1 lipca 2022 r. i 1 stycznia 2023 r. przewidziano bardzo duże – jeśli nie rewolucyjne – zmiany w zasadach stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.
Szczególnie istotna modyfikacja w tym zakresie to możliwość dzielenia przez podatnika wspomnianej kwoty zmniejszającej maksymalnie na 3 części czyli opcja upoważniania nawet trzech płatników do jej stosowania. W kontekście tej zmiany pojawia się pytanie, czy w przypadku osób korzystających z opisanej możliwości zaistnieje równocześnie konieczność odpowiedniego dzielenia kwoty zmniejszającej z 2021 r. (43,76 zł) przy obniżaniu składki zdrowotnej do wysokości zaliczki podatkowej obliczonej wedle reguł z 31 grudnia 2021 r.?
Odpowiedź na tak postawione pytanie brzmi: NIE.
Podkreślmy, że od 2023 r. podatnik, mając na uwadze wybór najlepszego dla siebie rozwiązania, będzie mógł „dzielić” 1/12 kwoty zmniejszającej podatek maksymalnie na trzy części i upoważnić w związku z tym do jej stosowania maksymalnie trzech płatników.
W konsekwencji, jego zaliczka podatkowa – po złożeniu stosownego oświadczenia – będzie pomniejszana u każdego płatnika:
- o 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (o 150 zł), przy upoważnieniu dwóch płatników,
- o 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (o 100 zł), przy upoważnieniu trzech płatników.
Oczywiście przy jednym płatniku kwota zmniejszająca miesięczną należność podatkową wynosić będzie 300 zł.
W tym miejscu nadmieńmy, że od 1 lipca 2022 r. przepisy przewidują obniżenie 1/12 kwoty zmniejszającej z poziomu 425 zł do 300 zł, co wynika z wyliczenia:
30.000 zł (kwota wolna) x 12% (nowa stawka podatku) = 3.600 zł x 1/12 = 300 zł.
Dzielenie kwoty zmniejszającej a obniżanie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek
Poruszone w niniejszym wpisie zagadnienie dotyczy wpływu na obniżanie składki zdrowotnej do poziomu podatku, nowego rozwiązania, które umożliwia podatnikowi „dzielenie” kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki poprzez wskazane 2 lub 3 płatników uprawnionych do jej zastosowania (odpowiednio 1/24 lub 1/36).
Analizując literalną treść przepisów wskazać należy, iż przewidziana od 1 stycznia 2023 r. zmiana legislacyjna odnosząca się do stosowania kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki podatkowe jest neutralna dla sposobu ustalenia należnej składki zdrowotnej. W myśl art. 83 ust. 2b ustawy zdrowotnej kwotę, do której powinniśmy obniżać składkę na ubezpieczenie zdrowotne, stanowi zaliczka na podatek dochodowy, obliczona zgodnie z przepisami ustawy PIT w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r. A w stanie prawnym funkcjonującym w tym dniu, nie występowała możliwość dzielenia kwoty zmniejszające wynikającej z PIT-2. W rezultacie, zasadny jest pogląd, iż po wejściu w życie nowych regulacji, opcja „dzielenia” kwoty zmniejszającej na 2 lub 3 części nie powinna być stosowana dla obniżania składki zdrowotnej w oparciu o art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej. Z praktycznego punktu widzenia oznacza to, że w ramach równoległego (podwójnego) liczenia zaliczki na PIT: czyli zaliczki realnej do odprowadzenia do urzędu skarbowego i zaliczki hipotetycznej, obliczanej na potrzeby ustalenia składki zdrowotnej (na zasadach obowiązujących w dniu 31 grudnia 2021 r.), w tym drugim przypadku nie powinno uwzględniać się dzielenia na 2 lub 3 kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki PIT.
Powyższe znajduje potwierdzenie w wyjaśnieniach resortu zdrowia.
